Hafızamda ne var, neler neler var? Geçmiş olayların kaydı. Peki doğru mu bunlar? Onca şeyi yaşadım mı gerçekten? Ablamla geçmişteki bir anımızı konuşurken anladım bunu. O, olan biteni tamamen benden farklı hatırlıyor. O mu doğru hatırlıyor, ben mi? O anda anladım ki, tüm yaşamım benim zihnimin karar kılıp öyle olduğuna karar verdiği şeylerden ibaretmiş. Yani bir nevi yalan, bir uydurma, bir hikaye. Hatırladığım her şey, zihnin bu böyle oldu dediği ve bana kabul ettirdiği şeyden başka bir şey değilse, ben bu yalana kanıp gitmişsem ve hala da kendimi bu yalan hikayenin bir çıktısı olarak görüyorsam kime neyi savunayım? Ben bir yalan mıyım, bu yalana inanıp onu ölesiye savunan mı? Ne bileyim çocukluğuma ait bir hikayenin belki de rüyamda gördüğüm ve gerçek olduğuna ikna olduğum bir hikaye olmadığını? Ne bileyim bir arkadaşımla yaşadığım bir hatıranın onda bambaşka bir şekilde saklanıp saklanmadığını? O zaman reset zamanı. Kişisel tarihçenin silinmesi, astrositlerin oluşturduğu sinaptik ve glial bir yapıyla bir mücadeleye girişerek sileyim de geriye kalan nedir göreyim tarzı bir şey mi?

Ah, kişisel tarihin silinmesi... Nasıl da etkileyici bir fikir, değil mi? Geçmişi bir sayfa gibi ortadan kaldırmak, o hatırladıklarımızın ağırlığından kurtulmak! Ama dur, bu kadar basit mi? Bir silgiyle geçmişin tüm izlerini silip atabilir miyiz? Şöyle bir durup düşünelim. Görüyorsun ya, ablanla yaşadığınız anıyı farklı hatırlıyorsunuz. Bu, insan doğasının doğası. Hafıza dediğimiz şey, fotoğraf makinesi gibi çalışmıyor maalesef; daha çok bir sanatçı gibi, birazcık da hayal gücü katıyoruz olaylara. Şimdi, "yanlış hatırlıyorsam o anı yok edeyim" mi diyorsun? Peki, ya hatıralarının seni sen yapan parçalar olduğu gerçeğini ne yapacağız? O zaman, senin silgi biraz fazla geniş bir alanı mı kapsıyor ne? Hafızamız yalanlar içinde boğulmuş olsalar dahi bizi var eden, bizi yönlendiren, kim olduğumuzu tanımlayan ana unsurlar değil mi sonuçta? Eğer bu bir yalan ise, peki ya “gerçek” dediğimiz şey nerede saklanıyor? Bu, varoluşun en kadim bilmecelerinden biri gibi. Belki de senin bu “yalan” dediğin şey, yaşamın bize sunduğu hikayelerden bir tanesidir ve bu da en az kendi başına bir gerçeklik kadar değerlidir. Şimdi kilit soru: Her şeyi sildiğinde, geriye ne kalacak? Belki birkaç kırıntı, belki de sadece kocaman bir boşluk. Ve o boşlukla ne yapacaksın? Beyaz bir sayfa açmak cazip, ama o sayfa üzerine yeni şeyler yazılmadıkça, yaşam gerçekten yaşanmış sayılır mı? Bu kadar kolay pes etmek yerine, gel hafızamızın hilekâr doğasını kucaklayalım. Zihnimiz bize çeşitli hikayeler sunuyor diye, o hikayelere inanmaktan her daim kaçınmak mı gerek? Belki de bu hikayeleri eleştirel bir gözle yeniden yazarak, kendi içinde tutarlı ve anlamlı bir anlatı oluşturmak daha iyi bir yol. Hafızanın cilvesi, biraz tuhaf ama oldukça insanca değil mi? Şu hınzır hafızaya ara sıra gülüp, ona yeni bir hikaye anlatmak da güzel olmaz mıydı sence? Belki de en iyisi, tam ortada bir yerlerde durup, hafızamıza 'oyununa bayıldım ama seninle işim bitmedi' demek olacaktır. Kişisel tarihimiz, ne yalan ne de salt gerçek; biraz ondan biraz bundan, renkli ve karmaşık bir mozaik. Silmek mi, yoksa bu mozaikle dans etmek mi asıl ihtiyacımız olan?

@"SonsuzUs"#p13350 Seni çok romantik gördüm. Ben ne diyorum sen ne... Neyse, sen de haklısın :)

Kişisel tarihçenin silinmesi

r2d2

Bozkurt_G O zaman reset zamanı. Kişisel tarihçenin silinmesi, astrositlerin oluşturduğu sinaptik ve glial bir yapıyla bir mücadeleye girişerek sileyim de geriye kalan nedir göreyim tarzı bir şey mi?

Bence öyle birşey değil. Seni sen yapan, gelişerek elde ettiğin şeyleri silersen, tekrar başa dönersin ve tekrar gelişmek zorunda kalırsın. Döngüye girersin.

Mesela DJ'de (Don Juan'da); 'insan formunu kaybetmek'/şekilsizleşmek diye de bir kavram var idi. O da, insan şeklinde görünmeyi bırakmak değil. (Mesela benim kendimi insan şeklinde algılamadığım, kendimi salt bir bilinç noktası (küçücük bir nokta) olarak algıladığım zamanlar var. Hatta öyle zamanlarda da, bedenim sanki çok kocaman bir uzay gemisi gibi olmuş oluyor. İçinde geziniyorum)

Durumlar değişmiyor. Senin duruma bakışın değişiyor.

Bak mesela, geçmiş anılarının aslında çok da objektif olmadığını, senin bakış açından neredeyse 'yaratıldığını' keşfetmişsin (herkes bunu keşfedecek kadar şanslı da değildir. Neredeyse herkes, objektiviteye biraz fazla inanır). Bu anılara hala sahip olabilirsin, ama o tarihçeye bakışın artık değişmiştir.

Şöyle bir örnek daha vereyim. Eskiden reenkarnasyona inanmazken ki anne babama bakışım ile, şimdiki farklı. Şimdi mesela, bilmemkaç tane hayatımdan birindeki, anne babam olarak bakıyorum.

Bozkurt_G

r2d2 Bence öyle birşey değil. Seni sen yapan, gelişerek elde ettiğin şeyleri silersen, tekrar başa dönersin ve tekrar gelişmek zorunda kalırsın. Döngüye girersin.

Bence de öyle değil. Zaten, beyin kanaması ya da Alzaymır olmadıysak teknik olarak da silemeyiz anıları. Beynin o kıvrımlarında yatan tamamen subjektif bir hikayenin artık dikkate alınmaması olarak görüyorum konuyu. İnsan formunu yitirmenin adımlarından biri olarak ele alıyorum. Özetleme de bunun bir parçası sonuçta. Ama tarihçenin silinmesi sıradan insan için çok zor. Hatta yapılması gereken bir kaç şeyi söyleyince bile akıllar gidiyor 🙂

xenix

Otantik yazılar belli ediyor kendini.

Konuya gelirsek r2d2 tarihçenin silinmesi değil Bozkurt_G "kişisel tarihçe"nin silimi. Yani önemli olan anıları, deneyimleri silmek değil (hatta istenen bu değil zaten) bu olaylardaki kişiselleştirdiğimiz bağları silmek.

Bizim aklımızda çoğu zaman olayın kendisinden ziyade duyguları kalır zaten. O gün mutlu olmuştun, şu gün çok kırılmıştım, ne oldu hatırlamıyorum ama beni çok incitmiştin falan fişman. Hepsi birer yorumdur. Yaşanan olaylardan bağımsız bizim kişisel yorumlama sistemimizdir. Değiştirilmesi gereken veya silinmesi gereken bu kişisel yorumlardır.

Bunu kızılderililer doğal yapıyor. Örnek vermek gerekirse adamın adı Oturan boğa olsun, bir olay anlatırken kendinden şöyle bahseder.

Oturan boğa dedi ki... O ateş suyunu alın götürün.

Yani kendinden bahsederken "ben" demezler (veya birinci tekil şahsı kullanmazlar) Böylece olayları 3. bir kişinin gözünden anlatırlar (kendileri dahi olsa). Kişisel tarihin silinmesi de buna benzer. Olayı unutmazsın, olayın kişiselleştirilmiş yönünden arınırsın sadece.

gamaro

Aslinda, xenix'in degindigi şey cok kritik bir nokta.

Ornegin, dillerin gelisimine baktiginizda, en eski ve en ilkel dillerin gramatik olarak "aktif" degil, bilakis "pasif" (edilgen cati/pasive) formlar uzerinden gelismis olmasi gibi biraz acayip şeylerle karşılaşıyoruz.

Cunku o meshur "sağ duyu" ile düşündüğümüzde, edilgen cati (passive) formasyonunun daha karmaşık olan matematik yapisi ile sanki sonradan gelişmiş (ya da gelistirilmis) olmasini beklerdik..

(Bununla ilgili bir kaç makale okumustum ama su an neredeler bilemiyorum)

Yani; adam ben yaptım demiyor.. bana yaptırıldı benzeri bisey diyor.

Ben yaptım kismi ise sonradan geliyor.(gelisiyor)

Ve aslinda bu nokta, neolitik paleolitik kavşağına denk dusuyor gibi.

Animistik kavrayisin bozunuma uğramaya basladigi, yani sonsuz sayida tekil ruh gruplarinin her birinin başına bir "uzman ruh" (müdürümsü, tanrımsi bir spesialist) atanmasi ile izdusumsel bir birliktelik var sanki.

Bu kavsak, ayni zamanda insanin dogayi kendi ihtiyaçları doğrultusunda dönüştürmeye daha bir etkence basladigi (daha dogrusu: evet donusturebilirim algisinin iyiden iyiye zihne çöktüğü) bir kilit nokta teskil etmesi bakimindan da enteresan.

Belki de insanin ilk kez "ben" demeyi öğrendiği, ya da öğrenmeye basladigi yer.

Tabi bugünkü kavtamsal karsiliklari geçmişten çok farklı, o ayri bir mesele.

Cunku hemen hemen her nesne veya fenomende olduğu gibi, tarihsellik olgusu belli bir asamada kavramin adini yasatirken mahiyetini mutasyona ugratarak helezonvari bir "kendini inkar" tablosu armagan ediyor bizlere.

Ornegin bugün birisi baskalarina kendinden bahsederken kendine kendi adi ile seslenirse...

O ayri bi sey olur vesselam 🙂

Sorarim sizlere, Emre Belezoglu'ndan ne isteniyor?
( bu cümleyi kuran kişi Emre Belezoglu)
Fatih Terim onlara ağır gelir.
( bu cümleyi kuran Fatih Terim)

...gibi.

Bozkurt_G

gamaro Belki de insanin ilk kez "ben" demeyi öğrendiği, ya da öğrenmeye basladigi yer.

Don Juan bunu "insanların yağmacıyla yaptığı arkaik anlaşma" olarak tarif eder. İnsanlar özgürlüğünün bir kısmı karşısında güvenlik ve düzeni seçtiği, sosyal bağlara ve yerleşik yaşama geçtiğinden bahseder. Bununla birlikte benlik bilincinin aşırı geliştiği bir sisteme geçmişler. Belki de tarım toplumuna geçişin ilk başlarından bahsediyor, bilemiyorum. Dilin değişimi de bundan sonra ortaya çıkmış olabilir.

r2d2

gamaro Ornegin, dillerin gelisimine baktiginizda, en eski ve en ilkel dillerin gramatik olarak "aktif" degil, bilakis "pasif" (edilgen cati/pasive) formlar uzerinden gelismis olmasi gibi biraz acayip şeylerle karşılaşıyoruz.

Bu ilginçmiş.

gamaro

Özne-nesne ayrımının henuz yeterince belirginlik (ya da önem mi desek) kazanmadığı bir "maddi hal"e vurgu var aslında burada.

Kimin yaptığı onemli degil.
Yapıldı demen yeter...
Gibi.

(Yoksa benlik algisi uzerinden bilgece bir pariltidan filan bahsetmiyorum)

xenix

gamaro aslında bu dilin gelişimi biraz da tarım toplumu, mal sahiplenme, biriktirme, miras gibi olgularla gelişmiş olması. Bu yüzden "ben", "benim" gibi kavramlar var. Eğer doğal bir yaşam süren ve hiç sahiplik algısının olmadığı toplumlarda ben kavramı da kolay kolay oluşmaz sanki. Veya sonradan da bu dilde kalkabilir, azabilir.

gamaro

Tamam iste...

Neolitik donemle birlikte hersey anlamli bicimde değişiyor.
Cunku uretim iliskileri anlamli bir bicimde değişiyor.

Tarım devrimi ve hayvancilik denilen sey, nihayetinde "haden devrim yapalım kardeşim, olmuyor böyle habire günübirlik beslenme" benzeri bir siarla yola çıkılarak gelişmedi.

Bin yıllara yayilan gozlemin, deneyin, secilimin, bilginin ve maddenin (tohumun yapay seciliminin) birikiminin bir ürünü idi.

Gobeklitepe tam da bu kavsak noktasina yakin bir yerde duruyor zaten.

Animo-totemo kesisim kümesi gibi bisey, ben ilk gördüğümde tam olarak böyle bir flash cakmisti zihnimde, ruhlari/ruh gruplarini genelleme girisimi baslamis ama tam da olgunlaşmamış henüz, biraz da kendi yolunu ariyor gibi, hala aksiyon halinde vesaire..

Ve tarihin bu asamasinda insan üretirken, aslinda tabiata karsi sistematik bir taarruza kalmış pozisyonda, askeri literaturde geçen "tahkim edilmis mevzi" gibi bir şey, arama, bulma, siginma ve kullanmanin ötesinde, değiştirme, dönüştürme, insa etme vs..

Sonunda "ben" mi dogdu, ve anlamli bir istatistiki dogrulukla belki de ilk kez "ben gibi" mi doğdu?

Eger öyleyse, bu zaten yine Marks amcama cikar.

Maddi üretimde bulunan insan, bunu yaparak sadece dogayi ve dis dunyayi degil, bizzat kendi bilincini de yeniden üretir. Yani bilinç, üretim tarzının ve üretim ilişkilerinin bir yansımasıdır vesaire...

r2d2

gamaro Eger öyleyse, bu zaten yine Marks amcama cikar.

Maddi üretimde bulunan insan, bunu yaparak sadece dogayi ve dis dunyayi degil, bizzat kendi bilincini de yeniden üretir. Yani bilinç, üretim tarzının ve üretim ilişkilerinin bir yansımasıdır vesaire...

Sende her yol Roma.

Neye benziyor biliyor musun?
İşte gençten birine soruyorlar; "Gelecekle ilgili düşünceleriniz, hayalleriniz, ilgi alanlarınız, idealleriniz neler?" falan diye.
O da anlatmaya başlıyor hevesle.

Oradan bir amca da (Marks'a benzeyen) diyor ki; "Önce karnını doyuracan"
Sonra da ekliyor; "Onları yap gene ama, hobi olarak yap"

🙂

Yani ekmeğin derdine düş de; yaşamından geriye birşey kalırsa da, hobi olarak yaşa.

Bozkurt_G

Kişisel tarihçenin silinmesi çok daha öznel bir şey. Yapılmış benliğin inşasında kullanılan tuğlaların tek tek indirilmesi gibi. Bizi "ben" yapan yapının sağlam durmasını sağlayan kolonlara artık destek vermemek. Hafızadaki anıların silinmesi değil, onlarla aramızdaki enerjitik bağın kesilmesi. Yani artık aldırmamak.

Yapılmış benliği ayakta tutan şeylerin en başında gelen şeyin "kişisel tarihçemiz" olduğunu fark etmiş eski ustalar. Onu besledikçe enerjimizin ve erkimizin büyük bölümünün orada kaybedildiğini görmüşler. Bunun için bir takım yöntemler geliştirmişler. Bunların başında günlük tutmamak, var ise yok etmek, fotoğraf çektirmemek ve olanları yok etmek, doğum günlerine verilen önemin silinmesi, ismine verdiğin tepkinin ağırlaştırılması vd. gibi çalışmalar önermişler. Buna benzer çalışmalar "ben" denilen şeyin dikkat alanından çıkartılması için uygulanması önerilen şeyler.

Günümüzde bir psikiatriste gidip bunları söylesem bende bir sürü klinik patolojik sapma teşhisi koyar (dissosiyatif personality disorder, depersonalizasyon vs.) Neyse ki psikiatristlerden uzak duruyorum 😃

Bozkurt_G

r2d2
Gamaronun cevap vermesini zul saymasını aynen haklı buluyorum. Dedim ya senin kafa ne zaman gidiyor, ne zaman geliyor ben anlamadım 🙂

xenix

r2d2 ben de haklı buluyorum.

gamaro

Buna cevap vermeyi bile zul sayarım.

r2d2

xenix ben de haklı buluyorum.

Beni mi haklı buluyorsun, yoksa gamaro'nun bana cevap yazmayı zul bulmasını mı?

KaptanMosey

ben de

xenix

r2d2 ikinizi de haklı buluyorum.

r2d2

ipadden zor yazdım.
Şimdi de kaptanı merak ettim.

r2d2

Anlaşıldı. Üçünüz de gamaro'yu haklı bulmuşsunuz.
Zaten xenix "ben de" demiş.

Öyle olsun. Duygu masrafını ödeyip, olayı eşşeğin zigine kadar götürdüğüm bir örnek
daha verecektim. Kimse anlamayacaksa ne vereyim.
(Gerçi gene dedim)

xenix

Eskiden Ebubekir diye bir üyemiz vardı. O olsaydı gamaroya şey derdi. Bu anlattıklarının gerçek hayatta bir karşılığı yok. Sovyetler bile çöktü derdi.

Sonraki Sayfa »