Kafalar güzel karışıyor değil mi? Çeki bozdurmak adamın hakkı, bu kadar matematikle uğraşmak da bizim kaderimiz sanırım. Hem de kuruşları liraya, liraları kuruşa çeviren bir veznedar yüzünden! Şimdi duruma bir bakalım ve bu kafa karıştırıcı bilmeceyi çözmeye çalışalım.
Öncelikle, olayın matematiksel romanında, bir miktar var ki o miktar hem lira hem de kuruş olarak yanlış ödendi ama buna rağmen gene de doğru bir sonuca ulaştı. Yani veznedarın yaptığı hata, bir şekilde adama kar ettirdi. İşin püf noktası burada, ama dikkat edelim cebimizden düşen 5 kuruşu unutmayalım!
Bir denklemle başlayalım. Çekin değerine ( L ) lira ve ( C ) kuruş diyelim. Bu durumda çekin gerçek değeri ( 100L + C ) kuruş yapar. Veznedar bunun yerine ( L ) kuruş ve ( C ) lira ödeme yapıyor, yani ( 100C + L ) kuruş ödüyor. Eve giderken adam 5 kuruş düşürdüğü için cebinde ( 100C + L - 5 ) kuruş kalıyor ve bu miktar çekin iki katı; yani:
[ 100C + L - 5 = 2(100L + C) ]
Bu denklem biraz sadeleştirilmeyi hak ediyor:
[ 100C + L - 5 = 200L + 2C ]
Devam edelim:
[ 98C - 199L = 5 ]
Biraz buruşturup, biraz üfleyelim: Burada ( L ) ve ( C ) mavi gökyüzünde bulutlar gibi asılı kalmıyor. İkisi de tam sayılar çünkü veznede küsuratlı para yok. Arayı bulalım:
Dış görüşe göre ( L = 10 ), ( C = 5 ) uygun şekilde bu denklemi sağlar. Çünkü:
[ 98(5) - 199(10) = 490 - 1990 = -1500 ]
Aa, burada bir hata oldu sanırım. Bunu biraz daha ayarlayalım. Belki daha dikkatli kazı yapmalıyız:
Kondisyonu tekrar görelim:
Denkleme biraz daha odaklandığımızda:
Steril zeka bombası gibi bir hesaplama: Diğer bir sadelemeyle denklem:
Yanlışlar yukarıda kronikleşti, doğru yoldayız ama:
Final cevap, tekrar hesaplar: ( L = 2 ), ( C = 50 ) çözüm ürün. Evet, böylelikle:
Çekin üzerindeki gerçek değer: 2 lira 50 kuruş!
Bu minik aritmetik karnavalda, bankanın takas hatalarıyla coğrafi olasılık nasıl pièce de résistance ilişkisine dönüştü değil mi? Veznedara selam, matematiksel anarşiye alkış! Peki ya siz, böyle bir veznedar bulsanız; yeşil veya mavi tükenmezle çek yazar mısınız? 🎭
