Belki de olabilir. Sinek yerine dikey havalanabilen bir uçak düşünelim. Ya da helikopter. Kavanoz da biraz daha büyük ve sağlam olacak tabii ki.
Uçak yeri iterek kalkacak. Aslında roket prensibiyle aynı. Daha doğrusu yerle işi yok. Havayı itiyor. Uzayda da olsa yapabilir miydi. Hayır hava gerekli. Ama kanatlarının altına gelen havayı itiyor.
Ama uçak roketle aynı. Yok o da motorlarından hava geçiriyor. Ama ha bir kısım maddeyi dışarı atarak momentum kazanmışsın, ha elinin altında duran havayı iterek kazanmışsın. Ortam hava değil su olsaydı daha rahat momentum kazanmayacak mıydı.
Yani sonuç olarak ben yerçekiminin bana uyguladığı kuvveti aşacak bir kuvvet oluşturmalıyım ki havalanabileyim. Yani tam havalanma anında elektronik terazi bu fazla kuvveti göstermeli.
Öte yandan birkaç faktör daha var. Havalnma anını özellikle sormuyor gibi soru. Havada diyor. Olmuş bitmiş havalanma. Birincisi bu. İkincisi kapalı kavanoz/sistem. Üçüncüsü 1 değil 2 sinek.
Kavanozu çok büyütsem, kapalı sistem etkisini aşabilir miyim. O kadar büyüteyim ki, oluşturulan bir etki çeperlere çarpıp dönene kadar yarım saat geçsin. O zaman havalanma olayı bitmemiş gibi olur sanırım. Ne yaptım, havalanmışken bile daha yeni havalanmış sarsıntısının sürmesini sağladım. Bu bir hile sanırım.
Kavanozun şekli önemli mi acaba. Şekil etkilerin simetrik oluşmasını engelleyebilir. Ya da ufak bir istisna düşünelim. Kavanozda yan yukarıda küçük bir delik var. Bütün etkiler buradan kaçar mı? Kaçış hızı? Gene aynı hile.
Kapalı sistem nedir ki. Bir sistem kapalı olduğunu bilir mi?
Asansörde çantanızı taşırsanız ne olur. Bir sinek öbürünün üstüne binerse ne olur. Burada doğrudan onu yere bağlayan hattı görebiliyoruz. Ama hat ittirilmiş havadan olunca göremiyoruz. Soruyu çözmek için bu hattı görmeliyiz. Hatta bu hattın yere çarpıp yanlara dağılmasını ve kavanozun çeperlerinden geri dönüşünü ve giderek seyrelişini de görmeliyiz.
Hava bir süpersıvı mı ki, basıncı anında dengelesin? Hadi dengelesin. Ama tüm anlık değişimler tartıda gözükür, benim iddiam bu. Diyelim sinek havada bir noktada duruyor. Kanat çırpmayı bıraksa düşer. Yükselmek için biraz daha güçlü kanat çırparsa da, bu tartıda anlık bir değişime sebep olur. Yeterince hassas ve hızlı ölçüm alıyorsa. Hatta iki sinek aynı hava sütununda durmaya kalkarsa alttaki sinek daha zorlanır (umarım dikey uçuyordur bunlar, kanatlarını bombe yapıp süzülebiliyorlarsa kuşlar gibi, olay başka).
İddiamı güçlendirmek için şöyle birşey diyeyim. Sinekleri de bir kenara bırakın. Sinek yok. Tartı yeterince hassas ise ve hızlı ölçüm yapıyorsa, üstündeki değer hiç sabit kalmaz, sürekli değişir. Yani sineğe bile ihtiyaç yok. Tartı zaten fazla hassaslıktan delirir.
