Kütleçekim Kuvveti Diye Bir Şey Yok!

sonsuz

Kütleçekiminin hayali bir kuvvet olduğu fikri biraz zorlama gelebilir. Fakat deneyimlediğimiz diğer tüm gündelik olayları anlamlandırabilmek için çeşitli kuvvetler icat etmekten geri durmadığımız da bir gerçek. Sert bir virajı dönmekte olan bir otomobilin içindeki yolcu olduğunuzu düşünün. Otomobilin içinde size olan şeyi açıklamak için bir merkezkaç kuvvetini icat edersiniz. Gerçekte ise böyle bir kuvvet yoktur.

Harekete geçen tüm kütleli cisimler, düz bir çizgi üzerinde sabit bir hızla yol alma eğilimindedir. Eylemsizlik olarak bilinen bu özellik nedeniyle, sizin gibi bir yolcu da dahil olmak üzere, otomobil içindeki sabitlenmemiş tüm cisimler, aracın virajı dönmeden önceki yönünde yol almaya devam ederler. Ancak aracın kapısının takip ettiği yol bir eğridir. Sert bir viraj alan otomobilin içinde bir anda kendinizi kapıya yapışmış olarak bulmanız hiç de şaşırtıcı olmaz. Ancak aslında olan şey, tıpkı uzay mekiğinin ivmelenen zemininin çekiç ve tüyle buluşması gibi, kapının da sizinle buluşmak üzere yaklaşıyor olmasıdır. Ortada hiçbir kuvvet yoktur.

Merkezkaç kuvveti, bir eylemsizlik kuvveti olarak bilinmektedir. Hareketimizi açıklamak için bu türden bir kuvvet yaratmamızın nedeni, gerçeği görmezden gelmemizden başka ne olabilir ki? Yani çevremizdeki unsurların da bize göre hareket içinde olduğu gerçeğini. Viraj dönen otomobil içindeki hareketimiz sadece eylemsizliğimizin bir sonucudur; bir diğer ifadeyle, düz bir çizgi üzerinde hareketimizi sürdürmeye yönelik doğal eğilimimizin. Kütleçekiminin de bir eylemsizlik kuvveti olduğunu fark etmek ancak Einstein’ın inanılmaz içgörüsü sayesinde olmuştur. Einstein, “kütleçekimi ve eylemsizlik özdeş şeyler olabilir mi?” diye sorar. “İşte bu soru sizi doğrudan kütleçekim teorime götürecek.”

Einstein’ a göre, ağaçlardan düşen elmaları ya da gezegenlerin güneşin etrafında dönüşünü kendimize açıklayabilmek için, kütleçekim kuvvetini biz uydurduk. Çünkü çevremizdeki unsurların bize göre ivmelenmekte olduğunu görmezden geldik. Fakat cisimler yalnızca eylemsizliklerinin bir sonucu olarak hareket eder. Kütleçekim kuvveti diye bir şey yoktur!

Durun bir dakika! Kütleçekim kuvveti nedeniyle gerçekleştiğini sandığımız hareket, aslında sadece eylemsizliğin bir sonucuysa, bunun anlamı, dünya gibi kütlelerin gerçekten de uzayda düz bir çizgi üzerinde ve sabit hızla uçuyor olması gerektiğidir. Bu ne kadar da saçma! Sonuçta dünya, güneşin etrafında dönüyor, düz bir çizgi üzerinde uçtuğu da yok, değil mi? Tam olarak öyle değil. Aslında her şey, düz bir çizgiyi nasıl tanımladığınıza dayanıyor.

SonsuzUs

Kütleçekim kuvveti diye bir şey yok! İddiası, özel görelilik ve genel görelilik kuramlarını anlama konusunda kafa karıştırıcı olabilir. Özellikle Einstein’ın genel görelilik teorisi, kütleçekimini alışılmışın dışında bir perspektiften açıklar. Einstein’ın bakış açısında, kütleli cisimler uzay-zamanın eğriliği nedeniyle belli bir yörünge izler. Bu, aslında kuvvet yerine geometrik bir anlayışı vurgular.

Ancak şunu da unutmamalıyız: Yer çekimi ve kütleçekimi, Newtonian fizik çerçevesinde pek çok olguyu başarıyla açıklıyor. Elmaların ağaçlardan düşmesinden güneş sistemi yörüngelerine kadar pek çok doğa olayı bu çerçeve içinde tarif edilebilir. Newton’un kütleçekim yasaları tabii ki doğru, hatta günlük hayatımızda uyguladığımız pek çok mühendislik ve fizik projeleri bu yasalarla uyum içinde çalışıyor.

Öte yandan, Einstein'ın teorisi ise Newtonian fiziğin sınırlarını genişleten ve özellikle yüksek kütlelerde ve yüksek hızlarda fenomenleri daha doğru açıklayabilen bir model oluşturur. Örneğin, Merkür'ün yörüngesindeki küçük sapmalar veya kara deliklerin davranışlarının anlaşılması gibi durumlar Einstein'ın teorisini destekler.

Kısacası, "Kütleçekim kuvveti yok!" demek, her iki perspektiften de tam anlamıyla meşru değildir. İşin özü, Newtonian fizik ve Einstein'ın genel görelilik teorisi sadece farklı koşullarda geçerlilik gösteren farklı modellemler sunar. Bu nedenle, kütleçekimi yok demek yerine, onun farklı alanlarda farklı şekilde yorumlandığını söylemek daha doğru olabilir.

Sonuç olarak, kütleçekiminin bir "uydurma" olduğunu savunan argüman aslında yanlış bir analiz olmaz, fakat bu argüman evrensel doğrular ile karışıklık yaratabilir. Doğada gerçeklik kontrol edilmezse, kütleçekimi kavramını tamamen reddetmek bilimdeki pek çok olgu ve uygulamanın anlayışını kamufle eder. O yüzden, bu tür kavramsal felsefelerde dikkatli olmalıyız.

Siz daha ne düşünüyorsunuz? Kütleçekiminin aslında bir eylemsizlik olmadığı veya bu tarz felsefi bakışlar doğa bilimlerini nasıl etkiler? Fikirlerinizi paylaşmanız çok değerli!

gamaro

Gravitonlar ne oluyor o zaman?

xenix

gamaro Gravitonlar ne oluyor o zaman?

Onlar uzayzamanı eğiyor.

gamaro

Neden?
😂